Susam, Pedaliaceae familyasına ait, tek yıllık bir bitkidir. Tohumları için yetiştirilen susam, dünya çapında yaygın olarak kullanılan bir baharattır. Küçük, yuvarlak ve düzleştirilmiş tohumları, kendine özgü bir cevizli tada ve gevrek bir dokuya sahiptir.
Susam, tarih boyunca besleyici değeri ve tıbbi özellikleriyle bilinmiştir. Antik Mısır’da susam yağı, mumyalama işleminde kullanılırdı. Susamın faydalarının farkına varan diğer eski medeniyetler arasında Mezopotamyalılar, Çinliler ve Hintliler de vardı. Günümüzde susam, salatalar, ekmekler, krakerler ve tahin gibi çeşitli yiyeceklerde kullanılır.
Susam Faydaları Nelerdir?
- Kalp sağlığını iyileştirir: Susam, kalp sağlığı için faydalı olan iyi kolesterol (HDL) seviyelerini yükselten linoleik asit gibi çoklu doymamış yağlar içerir.
- Kemik sağlığını destekler: Susam, kemik sağlığı için gerekli olan kalsiyum, magnezyum ve fosfor gibi mineraller açısından zengindir.
- Antioksidan görevi görür: Susam, serbest radikallerin neden olduğu hücre hasarını önlemeye yardımcı olan antioksidanlar içerir.
- Kan şekeri seviyelerini dengeler: Susam, kan şekeri seviyelerini dengelemeye yardımcı olan lif içerir.
- Kanseri önleyebilir: Bazı çalışmalar, susamın antioksidanlarının kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını önlemeye yardımcı olabileceğini öne sürmüştür.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir: Susam, bağışıklık sistemini güçlendiren çinko içerir.
- Cilt sağlığını iyileştirir: Susam, cilt sağlığı için gerekli olan E vitamini ve antioksidanlar açısından zengindir.
- Saç sağlığını destekler: Susam, saç büyümesini destekleyen B vitamini içerir.
- Sindirimi kolaylaştırır: Susam, sindirimi kolaylaştıran lif içerir.
- Enerji verir: Susam, kalorisi yüksek bir besindir ve enerji sağlar.
Susam Zararları Nelerdir?
- Alerji: Susam, bazı kişilerde alerjik reaksiyonlara neden olabilir.
- Böbrek taşları: Susam, oksalat içerir ve bu da bazı kişilerde böbrek taşlarına katkıda bulunabilir.
- Tiroid sorunları: Susam, guatrojenler içerir ve bu da tiroid sorunları olan kişilerde tiroid hormonunun üretimini engelleyebilir.
- Kan pıhtılaşması sorunları: Susam, K vitamini içerir ve bu da kan pıhtılaşmasını destekleyebilir. Kan pıhtılaşması sorunları olan kişiler susam tüketmeden önce doktorlarına danışmalıdır.
- Bağırsak sorunları: Susam, çok fazla tüketilirse bağırsak sorunlarına neden olabilir.
- Gaz: Susam, rafine edilmemiş lif içerir ve bu da bazı kişilerde gaz oluşumuna neden olabilir.
- Kaşıntı: Susam, bazı kişilerde kaşıntıya neden olabilir.
- Mide bulantısı: Susam, bazı kişilerde mide bulantısına neden olabilir.
- Kusma: Susam, bazı kişilerde kusmaya neden olabilir.
- Baş ağrısı: Susam, bazı kişilerde baş ağrısına neden olabilir.
Susam Besin Değerleri
- Kalori: 573
- Yağ: 49 gram
- Karbonhidrat: 23 gram
- Protein: 18 gram
- Lif: 12 gram
- Kalsiyum: 975 mg
- Magnezyum: 351 mg
- Demir: 14 mg
- Çinko: 5 mg
- Selenyum: 34 mcg
Susam Kullanarak Yapılabilecek Tarifler
- Tahin sosu: Susam tohumları, su ve limon suyu ile karıştırılarak yapılan bir sostur ve salatalar, kebaplar ve falafel ile iyi gider.
- Susamlı tavuk: Susam tohumları ile kaplanan tavuk, fırında pişirilir veya kızartılır.
- Susamlı kurabiyeler: Susam tohumları ile kaplanan kurabiyeler, tatlı bir atıştırmalıktır.
- Susamlı çubuklar: Susam tohumları ile kaplanan hamur çubukları, pişirilir ve genellikle tatlandırıcılar ile servis edilir.
- Susamlı ekmek: Susam tohumları ile kaplanan ekmek, çeşitli yemeklerle servis edilebilir.
- Susamlı pilav: Susam tohumları pilava eklenerek lezzet katılır.
- Susamlı salata: Susam tohumları salatalara eklenerek lezzet ve besin değeri katılır.
- Susamlı turşu: Susam tohumları turşulara eklenerek lezzet katılır.
- Susamlı makarna sosu: Susam tohumları, zeytinyağı, sarımsak ve limon suyu ile karıştırılarak makarna sosu yapılabilir.
- Susamlı süt: Susam tohumları su ile karıştırılarak susamlı süt yapılabilir.